Çocuklarda Tırnak Yeme Alışkanlığı Konusunda Ebeveynler Neler Yapmalı?
Alaşehir Manşet Haber - Çocuklarda tırnak yeme sorunuyla alakalı merak edilen herşeyi köşe yazarımız Okul Öncesi Eğitmeni Gözde Ordu kaleme aldı.
Hiçbir aile çocuğunun tırnak yemesini istemez. Son derce rahatsızlık verici bu durum, zamanla aşırı bir hal alabilir. Çocuğunuz için önlem almak ve bu durumdan kurtarmak adına neler yapabilirsiniz? Çocuklar neden tırnak yer? Tırnak yeme alışkanlığı olan çocuğa nasıl davranmak gerekir? Tüm bu sorunların üstesinden nasıl geleceksiniz? Konu hakkında merak edilen tüm soruları okul öncesi eğitmeni Gözde Ordu kaleme aldı.
Tırnak yeme davranışı 3-4 yaş civarında başladığını belirten okul öncesi eğitmeni Gözde Ordu, "Tırnak yeme, okul çağı çocukluk dönemlerinden itibaren devam eden ve her yaşta rastlanabilen bir problemdir.Çocukların % 33’ünde görülen tırnak yeme davranışının görülme sıklığı ergenlik döneminde %40- 45’e kadar yükselir.Yapılan araştırmalara göre tırnak yeme davranışının kız çocuklarında daha fazla ortaya çıktığı görülmüştür.Temel etkeninde kız çocuklarının sahip olduğu toplumsal rollerin bu sonuca etkisi olduğu düşünülmektedir.Aynı zamanda aşırı baskıcı ve otoriter tutumlara sahip ailelerin çocuklarında tırnak yeme davranışı daha fazla görülürken demokratik ve kabul edici tutumlara sahip olan ailelerin çocuklarında tırnak yeme davranışı daha az görüldüğü gözlenmiştir.
Bu süreçte ebeveynlerin ilk olarak yapması gerekenler, çocuklarını tehdit edip cezalandırmak yerine çocuklarının tırnak yeme davranışının sebeplerini araştırmak ve çocuklarını anlamaya çalışmak olmalıdır. Sonrasında uygun yaklaşım seçilip çocukla düzgün bir iletişim kurmak buna göre davranmak gerekir.
Çocukların sıkıntıları, sevgi, ilgi, kabul ve güven ihtiyacı kendini tırnak yeme davranışı olarak ortaya çıkarabileceği gibi çocuk sıkıntılı bir durumla baş etme yolu olarak da tırnak yeme davranışını seçmiş olabilir.Çocuğun zor durumlarda teselli edici bir durum olarak tırnak yeme davranışını kullanması bu çözüm yolunun davranış biçimi olarak yerleşmesine sebep olmaktadır.
ÇOCUKLARDA TIRNAK YEME DAVRANIŞINA SEBEP OLAN ETMENLER
• Aile içinde tırnak yiyen bir model olması
• Ebeveynler tarafından sürekli azarlanma
• Ebeveynler tarafından sürekli eleştirilme
• Sosyal çevresi ve arkadaşlarıyla yaşanılan üzücü bir olay
• Ebeveynlerden birinin kaybı / ölümü
• Travma etkisi yaratacak bir olay yaşaması
• Anne ve babanın ilişkilerinin kötü olması
• Tırnağın kendisindeki problemin anlık çözümü
• Ebeveynler boşanması
• Korkular
• Gelişimin gereği olan geçiş süreçleri
• Ebeveynler birinin hastalanması
• Ebeveynler arasında şiddetin yaşanması
• Sevgi ve güven eksikliği
• İlgi çekme isteği
• Kardeş kıskançlığı
• Okulda yaşanan olumsuz bir olay
• Ders başarısızlığı
• Sıkıntı ve gerginlik
• Çocuğa bakım yapan kişinin değişmesi
• Başka bir eve taşınma
• Ebeveynlerin tırnak yiyen çocuklarına ‘yapma ve yeme’ gibi sözleri sıkça söylenmesi çocuğun dikkatini tırnaklarını yemeğe çekerek kaygısını daha fazla arttırmaktadır. Bu sayede tırnak yeme davranışının azalması için söylenen bu sözler tırnak yeme davranışının artışına sebep olmaktadır..Tırnak yeme davranışı uzun süreli bir davranışa dönüşmeden kaybolabilir, davranışın kısa süreli olması için çocuğun dikkati konuya odaklamadan görmezden gelinmelidir.
Anne ve babaların ilk yapması gereken çocuklarını tedirgin eden ve tırnak yemesine sebep olan etmenleri araştırarak temel sebebi ortadan kaldırmak olmalıdır. Çünkü temel etmen ortadan kalkmadığı sürece yapılan bütün müdahaleler olumsuz sonuçlar verecektir.Sebep olan etmeni araştırırken de ebeveynlerin iyi birer gözlemci olup çocuklarını anlayıp, tanımaya çalışmaları gerekmektedir.Her şeye rağmen tırnak yeme davranışı çok yoğun bir şekilde devam ediyorsa mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.
ANNE VE BABALARIN YANLIŞ TEPKİLERİ
• Çocuğa tırnak yemesi için belirli mekanlarda izin vermek
• Fiziksel ceza vermek
• Sürekli uyarma ve ikaz etme
• Tehdit etme
• Lakap takmak ve alay etmek
NELER YAPILABİLİR ?
Öncelikle çocuğun yaşantısı hakkında bilgi sahibi olmak gerekir (yaşanan olumsuz bir olay bu davranışa neden olmuş olabilir)
Ebeveyn içinde bu davranışı sergileyen biri varsa olumsuz bir model teşkil etmemek için bu davranışı kesmelidir.
Ailesi olarak hissettiği olumsuz duyguları paylaşarak konu hakkında konuşmak çocuklar için çok faydalı ve rahatlatıcı olacaktır.
Küçük yaşlarda dikkatini başka yöne çekmek için en sevdiği oyuncağı kullanabilirsiniz.
Çocuğunuz tırnak yerken uyarmak yerine tırnak yemediği zamanlarda olumlu geri bildirimler verin.
Küçük yaşlardaki çocuklarda tırnak yememe davranışını pekiştirmek adına tırnak yemediği günlerin stickerlerin yapıştırıldığı, gülen yüzlerin çizildiği veya işaretlendiği çizelgeler tablolar kullanılabilir.
Anne ve babaların çocuklarını iyi bir şekilde gözlemlemesi gerekmektedir. Eğer belirli saatlerde tırnak yeme davranışı artış gösteriyorsa bu anlamlı bir durumdur. Bu zaman dilimi öncesinde ve sonrasında çocuğa sıkıntı veren bir durum olup olmadığı araştırılmalıdır. Ebeveynler tırnak yemenin görüntü ve sağlık açısından zararlarını çocuklarına anlatabilirler. En önemlisi ebeveynlerin çocuklarının tırnaklarını yediği için tehditkar sözler kullanmamalı onlara ceza vermemeleri gerekir. Bu tarz davranışlar çocukların kaygı düzeylerinin yükselmesine ve tırnak yeme davranışının artmasına sebep olabilir" ifadelerini kullandı.